پاورپوینت خط و زبان اوستایی (pptx) 14 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 14 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
بنام خدا
خط و زبان اوستایی
زبان اوستایی زبان یکی از نواحی شرقی ایران بوده است اما به درستی معلوم نیست کدام ناحیه. تنها اثری که از زبان اوستایی در دست است اوستا ـ کتاب دینی زرتشتیان ـ است.
زبان اوستایی در اواخر زمان هخامنشی متروک مانده بود و در عصر ساسانی حتی موبدان نیز از فهم مطالب کتاب مقدس آنسان که باید عاجز بودند چنانکه گزارس پهلوی که در عصر ساسانی نوشتهاند دارای لغزشهایی است
این زبان را به لحاظ مطالعات زبانشناسی باید دو گویش دانست: گویشی که در گاهان به کار رفته و قدیمتر مینماید و دوم: گویشی که در بخشهای دیگر اوستا به کار رفته و جدیدتر است. گویش نخست را گاهانی و گویش دوم را گویش جدید مینامند.
گاهان سخن خود زرتشت است و تاریخ آن به تاریخ زندگی زرتشت میرسد. متاخرترین تاریخی که برای زمان زندگی زرتشت فرض شده است سدۀ ششم پ. م است (ابوالقاسمی، 1385: 5). بخشهای دیگر اوستا از سدۀ ششم پیش از میلاد تا سدۀ سوم میلادی تألیف شدهاند.
زبانهای هندواروپایی
زبانهای هندوایرانی
زبانهای اروپایی: یونانی، ایتالی، اسلاو، ژرمنی، آلبانیایی
زبانهای هندی، هیتی، تخاری
ایرانی مشترک
(زبانهای ایرانی)
ایرانی باستان
شرقی: اوستایی
سکایی
غربی
جنوبی: پارسی باستان (هخامنشی)
شمالی: مادی
ایرانی میانه
غربی
جنوبی: پارسی میانه یا پارسیک
شمالی: پارتی یا پهلویگ
جنوبی: سغدی، خوارزمی، ختتنی
شمالی: سکایی
شرقی
شرقی
الفبایی که اوستا بدان نوشته شده است دین دبیره نامیده میشود. این الفبا ظاهرا در اواخر دوران ساسانی (حدود سدۀ ششم میلادی) برای نگاشتن اوستا ساخته شده است. این الفبا از راست به چپ نوشته میشود و هر واژه با یک نقطه از واژۀ دیگر جدا میشود.
زبانی كه اوستا و گاتها بدان سروده شده ، زبان اوستایی نام دارد. این زبان ، یكی از شاخههای زبان « ایرانی باستان» است و ویژگی مهم آن صرفی بودن است. صرفی بودن یك زبان به این معنی است كه یك واژه در جملههای گوناگون، بسته به نقش خود، به گونهای متفاوت به كار میرود.
الفبای اوستایی از كاملترین ، دقیقترین و رساترین الفباهای جهان است. شمار این حروف را 48 تا 56 خواندهاند كه به دو گروه كلی « حروف صدادار » و«حروف بیصدا» بخش میشوند.
حروف صدادار، حروفی هستند كه هنگام بیان كردن، در راه ایجاد آنها مانعی مانند لب و دندان وجود ندارد. حروف بیصدا، حروفی هستند كه با موانعی مانند لب و دندان روبرو می شوند.
در خود اوستا از فن نوشتن هرگز یاد نمیشود، غالبا از بازخوانی گاهان و نیایشهای مقدس سخن میرود اما کوچکترین اشارهای به بان نکته نیست که این نیایشها از روی کتابهایی خوانده میشده است.
میتوانیم حدس بزنیم که متنهای اوستایی در زمانهای کهن فقط زبانی وجود داشته و زبانی روایت میشده است (نیبرگ، 1359: 8).
تمام این دین تا اندازۀ بسیاری بر پایۀ سخن ساخته شده است و از این سخن در دورۀ باستان اصولا تنها سخن زندۀزبانی فهمیده میشد. سخن در ایران یک نیروی آفریننده و کارگر است، یک نیروی فراتر از طبیعت یا نیرو سحرانگیز است.
فراگویی سخن آسمانی به گونۀ درستش آدمی را با نیروی برتر طبیعت سرشار میکند و او را بر کردارهایی توانایی میکند که برتر از هر گونه توانایی ناراهیافتگان به دین است (نیبرگ، 1359: 9).
زمان اوستا
اوستا
در اوستا نه از مادها نام برده شده و نه از فارسها؛ ساکنان ایران هنوز اریا نام دارند و مملکت آنها خاک آریا نامیده میشود.
معاملات جنسی و پایاپای انجام میگیرد نه با سکه؛ اوستا متعلق به عهد مفرغ است و نام آهن در آن نیست.
اوستا در زمان بلاش اول اشکانی و سپس در دورۀ ساسانیان در زمان اردشیر یکم به وسیلۀ تنسر و در زمان شاپر پسر اردشیر به وسیلۀ آذرپادماراسپندان گردآوری شده است و گویند اوستای کنونی یک پنجم آن است.
در زمان ساسانیان تفسیری به زبان پهلوی بر اوستا نوشتند که آن را زند گویند. سپس شرحی بر زند نوشتند که آن را پازند نامیدند که زبانش پالودهتر و روانتر از زبان زند است و هزوارش در آن وجود ندارد.
اوستای امروزی حدود یک سوم اوستای دورۀ ساسانی است.اوستای دورۀ ساسانی آنطور که از دینکرت ـ کتابهای هشتم و نهم ـ برمیآید بیست و یک نسک (کتاب) داشته است. اوستای امروزی به بخشهای زیر تقسیم شده است:
یسن ها
ویسپرد
یشت ها
وندیداد
خرده اوستا
یسنها: از 72 و ها (یا هات به معنی فصل) تشکیل شده است. یسن در اوستایی yasna است و و اسم است از ریشۀ yaz به معنی ستودن.
این واژه در فارسی دری جشن شده است.
یسنَها را دو روحانی به نامهای زوت و راسپی در مراسم دینی که به آن یَزِش نام دارد، با هم میخوانند. گاهان 17 هات از 72 هات یسنا را تشکیل میدهند و شامل پنج بخش هستند که هر بخش نامی دارد: گاه نخست: هاتهای 28 تا 34، گاه دوم: هاتهای 43 تا 46، گاه سوم : هاتهای 47 تا 50، گاه چهارم: هات 51 و گاه پنجم: هات 53. هاتاند های 35 تا 41 یسن را هپتنهایئیتی یا هفت یسن نامیده است که به لحاظ زبانی به زبان گاهان نزدیک است. گمان کردهاند این بخش را یکی از شاگردان زرتشت نوشته است (ابوالقاسمی، 1385: 6).